تیوال ابرشیر

ابرشیر (ardeshir.cloudy) درباره نمایش بونکر دوم | شکارچی و قطار i

((بونکر2،چراغ جادویی در عمارت رازآلوده کلمات ))
این نمایش ماننداغلب کارهای جلال تهرانی، بر معماری واژگان و جملات استوار است.
بونکر2، سازه ای پیچیده، عظیم، زیبا و گاه نفوذناپذیری از روایات/ناروایات است که فضایی وهم آلود، نامستقر، خیال انگیز، سورئال و گاه انتزاعی خلق می کند.
اگر با تساهل و درقالب تعاریف مدرن تر از هنر اجرا، بونکر2 را تئاتر و نه صرفا اجرایی کلام محور متصلب در متنی ادبی بدانیم؛ در این صورت احتمالا امکان بازیابی زبان اجرایی تصویرمند،پرقدرت و کنشمندی را در آن پیدا خواهیم کرد.
بونکر2، از درهم آمیختگی رویا،خواب و کابوس و وهم در بستر روان زن(مادر)/دختر قوام می یابد و به شکلی مردمحورانه، نقبی به روانکاوی ضد ادیپی با حذف سر سری پدر می زند.
ذهن جلال تهرانی در بونکر 1 و2 به نوعی درگیر وسواس شدید به امر قتل توسط شخصیت زن در نمایش است. در اینجا مادری که قاتل بوده از هنگام به دنیا آوردن فرزندش او را گم کرده و حالا بعد از 35 سال به احتمال یافتن اش به زندان/آسایشگاه آمده تا دختران 35ساله ای را ببیند که احتمال می دهد یکی از آنها فرزند او باشد. دختر هم که نویسنده است خودش به اتهام قتل محبوس است و با شوک درمانی مداوم ذهن و روان اش عاری از خاطره و حافظه می شود. این دو، یک شخصیت ... دیدن ادامه ›› واحدند که در خواب و کابوس و روایت همدیگر حضور می یابند و روی خاطرات هم راه می روند.
دختر در فضای مراقبت و تنبه توسط قدرت ناظر، پرستار/ پلیس مرد نگهداری و کنترل می شود.
مرد (بازیگر) در قالب پرستار، پلیس و غول چراغ جادو تکثیر می شود و در بخش های پایانی نمایش شاید با انگاره پدرسالارانه در قالب شبه-ناجی مسیحایی نازل می شود که روی لته بی قواره سمت راست صحنه به چهار میخ کشیده شده و گویی با بی گناهی جور مجازات مجرم را به تنهایی بر دوش می کشد. تفاوت به کارگیری در ظاهر سهوی، نام بردن از "پلیس بازخریدشده"،در دیالوگ ها،در ارتباط با مسئولیت رفتاری نیروی سلطه با ابژه(دختر)تحت انقیاد می تواند متغیر باشد چراکه طرز مواجه پلیس فراری/پلیس بازنشسته/پلیس اخراجی در ارتباط با مسئولیت های محوله شان متفاوت و واجد پیامدهای مختلفی خواهد بود.
در عین حال این فضاسازی ها محملی می شود حتی برای ارجاعات سوررئالیستی به مسائل تاریخی، اجتماعی و سیاسی...اینکه زندانی به طور قانونی محکوم به محصور بودن است و راه گریزی نیست و این حصار قابل تعمیم است به بستر گسترده تری از زیست اجتماعی او... در ادامه روایاتی از پیدایش ابزار و ظهور تمدن و شهرها می شنویم و در نهایت به نقدی از جامعه سودا زده مصرفی می رسیم که در آن خیال فروشی، آب فروشی،سودافروشی و...انجام می گیرد اما مغازه قلب فروشی در مال های رنگارنگ موجود نیست. اصالت حس و درک انسانی در قالب بازارپذیری میسر نیست.
قلب و استخوان های زن/مادر فلزی است. آیا با قلب فلزی می توان دوست داشت؟ چرا زن قاتل است؟ چرا ارکان او فلز شده؟ اصلا چه کسی را با چه انگیزه ای کشته است؟ در روایتی او به تکثیر خودش بدون نیاز به مردی برای به دنیا آوردن فرزندان اشاره دارد. در نسل تکثیریافته از او احتمالا دنیا، عاری از خشونت و تقابل ها و جنگ های مردانه ای است که دغدغه بیمارگونه ی دفاع دائمی آدمیان از خودشان را به همراه می آورد. اما نگاه فالوس-محورانه تهرانی، این شیوه تولید انسان اجتماعی را اخته می داند چراکه این شکل ازحیات-بخشی را صرفا مونث و تکثیر دختران می انگارد و بر همین سیاق ایجاد تمدن ها را عاری از تقابل و جنگ ورزی میسر نمی داند. شکارچی قاتل است و اولین شکارچیان تاریخ مردان بودند.چرا وجدان بونکر2 در یک روند تاریخی و مکرر زن/مادر را قاتل می انگارد؟
غول های کلان-روایت ها و شخصی ترین حس های روان فردی با دغدغه های مدرنیستی و قصه های پری وار از چراغ جادویی بونکر2 بیرون می آیند و رسا و نارسا در پرده ذهن مخاطب می نشیند.
تصویر سورالیستی رفت و برگشت از شهر متروک بالای آب به شهر لامسکون زیر آب از زیر درخت انگوری در میانه جنگل... شهر خالی از سکنه... شهری که در حال شدن، بوده ... قطار مانند ماری گرسنه در حاشیه نورانی شهر چنبره می زند و می لغزد. پنجره ای که شاید در واگن قطار در حال حرکت قرار دارد، دریچه ای می شود به نمایش مسیرهای مملو از تصویر و افسانه و بعد در آستانه صخره و دریا می ایستد بی هیچ مخاطب و ناظری و دوباره فرومی غلطد به مکانی ناایمن و سلب کننده با چشم های ناظر و کنترلگر.
در اقلیمی که نه مرگ حرمتی دارد و نه زندگی را عزتی است،منت خدای را عز وجل آغازین گلستان سعدی به مخالف خوانی می ماند در فضایی که هر نفسی که می رود ممد حیات نیست و برآمدنش هم مفرح ذات به نظر نمی رسد و شاید فقط در همین جاست که هر کسی با هر مسلکی، عارف هم هست.
در بونکر2، روایات و کلام گاه زنجیره های ارتباط معنایی و نمادین را می گسلد و مانع شکل گیری نوعی منطق تفسیری یا معناساز در ذهن مخاطبان می شود. از طرفی طراحی کم پرداخت، نسبتا راکد و نامتناسب با این میزان حجیم از شاعرانگی،تصویرسازی غنی و متحرک در متن،آسیب رسان است.
بازی در چنین نمایشی بسیار سخت به نظر می رسد،نحوه ادای دیالوگ ها ، سکوت ها و لحن در این متن بسیار چالشی است. بازیگران نقش زن و دختر بسیار درست و تاثیرگذار نقش هایشان را ایفا می کنند. بیان تعمدا یکنواخت و عاری از احساسات بسیار کارکردی،جذاب و درگیرکننده است.
حضور و بازی تامل برانگیز گلچهره سجادیه، به واسطه Ageismیا تبعیض و حذف بسیاری از بازیگران خوب(خصوصا زنان) در سنین بالاتر در فضای غبارآلوده ی تئاتری امروز، بسیار مغتنم و روشن بود.

امیرمسعود فدائی، امیر مسعود، محمد فروزنده، سپهر، حسین ابراهیمی و شاهین ه این را خواندند
پگاه نکوکار، سپ sh، پانته آ جوادی و حسام الدین حیدری این را دوست دارند

بخشی از آمار تیوال