همکاری صابر ابر در مقام کارگردان و مهدی یزدانی‌خرم به‌عنوان نمایشنامه‌نویس این روزها به مرحله تازه‌ای رسیده و در قالب یک اجرای بحث‌برانگیز تئاتری در باغ کتاب تهران ادامه یافته که می‌توان آن را روایتی زنانه از داستان بلند «نازنین» داستایوفسکی دانست که پیش‌تر نسخه اولیه‌ای از آن در همین سالن بر صحنه رفت و پذیرای تعداد زیادی از تماشاگران پیگیر هنر نمایش شد.

به دیگر سخن، در این نسخه دوم از این سه‌گانه، زنی که «نازنین» نام دارد و در روایت قبلی این گروه مشمول نوعی غیاب شده بود، امکان یافته به تنهایی پا بر صحنه گذاشته و از منظر نگاه خویش، شرح حوادثی از داستان بلند داستایوفسکی بیان کند که زندگی او را برای همیشه تغیر داده و حال‌وهوای این روزهایش را ساخته است.

این شرح از حوادث گذشته آن هم از زبان زنی چون نازنین در حضور مخاطبان جوان نمایش چنان به اجرا درمی‌آید که اغلب تماشاگران با نگاهی خیره و گاه خجالت‌زده، وضعیت دشوار نازنین را به تماشا نشسته و ترجیح دهند در مواجهه با سرنوشت تراژیک او، تا حد امکان از خود همدلی نشان داده و روایت‌اش را کم‌وبیش باور کنند. بار دیگر مسئله جاری و ساری مابین تماشاگران و گروه اجرایی، امکان تجربه‌پذیری رنج «دیگری» است و تخیلی که هنگام روبه‌رو شدن با فرازوفرود زندگی راوی با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

به لحاظ حسی و تاریخی، این تجربه‌پذیری رنج دیگری، بی‌شک در رابطه با دختران و زنان حاضر در سالن بلک‌باکس باغ کتاب تهران، بیش از مردان در قبال شخصیت نازنین اتفاق خواهد افتاد و از این منظر می‌توان حدس زد که گفتار زنانه اجرا، چه مخاطبانی را بیشتر مدنظر داشته و با چه کسانی مرزبندی دارد. این قضیه مدام مابین کلمات به‌کار رفته توسط نازنین نمود می‌یابد و مبتنی است بر کلیت‌سازی از زنان و مردان و منطق دوگانه‌سازی مرد ـ زن. فی‌المثل شاهد هستیم که چگونه در طول اجرا، چه آن زمان که نازنین لباس روشن بر تن دارد و شیوه حضورش، قربانی بودن را به ذهن مخاطب متبادر می‌کند و چه آن هنگام که لباس تیره پوشیده و اغواگری و شیطنت را به نمایش می‌گذارد همچنان گفتارش بر همین منطق دوگانه‌ مرد ـ زن همیشگی استوار است.
پس می‌توان نتیجه گرفت که مهدی یزدانی‌خرم در مقام نویسنده، حتی به وقت خلق یک فضای زنانه چندان که باید، نتوانسته سوژه‌ای رهایی‌بخش ارائه کند و تلقی‌اش از جنسیت و عاملیت زنانه، بر همان مدار تثبیت‌شده قبلی است. با تساهل و تسامح می‌توان این واقعیت ضمنی را در رابطه با «امشب به صرف بورش و خون به روایت نازنین»، اذعان کرد که اجرا در ظاهر امر تلاش دارد بر مبنای رویت‌پذیر کردن زنی که در جهان داستایوفسکی به‌نوعی حذف شده باشد. بنابراین حضور بازیگر زن و ساخت‌شکنی از قصه داستایوفسکی، از این جهت اهمیت دارد که بدن حذف‌شده نازنین در نمایش اول را بر صحنه احضار کرده و به او در این نمایش دوم، عاملیت زنانه می‌بخشد یا تلاش دارد که ببخشد.
این حضور زنانه آن زمان اهمیت واقعی خواهد داشت که سیاست بازنمایی اجرا بر مدار تقابل‌های دوتایی مرد ـ زن شکل نیافته باشد و فضایی تازه بگشاید و از نقش‌پذیری‌های کلیشه‌ای پرهیز کرده باشد. بدین منظور اجرا می‌بایست از گفتار مرد مقتدر و زن بدبخت دست کشیده و ساحت جدیدی از مناسبات شخصیت‌ها را به نمایش گذارد که بر پیش‌بینی‌ناپذیری نقش‌ها و کنش‌ورزی‌ها استوار است.
در این زمینه و بنابر گفتاری که نازنین ارائه می‌کند و شکل حضور صحنه‌ای‌اش که بر سادگی، صمیمیت ابتدایی، اغواگری و پیچیدگی انتهایی مبتنی است، می‌توان این فرضیه را مطرح کرد که با نمایشی پارادوکسیکال مواجه هستیم که گاهی رادیکال و پیشرو می‌نماید و گاهی محافظه‌کار و کلیشه‌ای. شاید این وضعیت متناقض‌نما به ساختار تک‌گویی اجرا مربوط باشد که شخصیت نازنین را بی‌وقفه به سخن‌گفتن وا می‌دارد و او را در غیاب همسرش که گویا دست به انتحار زده، به‌نوعی مقصر جلوه می‌دهد.
این قضیه با جنس بازی الهام کردا که واجد نوعی ملال‌زدگی تماشایی است، تشدید می‌شود. الهام کردا این توان را دارد که بی‌آن‌که زور بزند و تلاش بیهوده کند، بر صحنه حضور ملانکولیکی داشته باشد. اوج این توانایی را در نمایش «مالی سویینی» شاهد بودیم که الهام کردا توانست با مهارت، بینایی و نابینایی یک زن جوان را هنگام تلاطم زندگی به نمایش گذاشته و چشم‌ها را خیره کند.

در این اجرا خبر چندانی از برپایی ضیافت شبانه و سرو کردن سوپ روسی بورش برای مهمانان نیست. مکان اجرا، حمام خانه نازنین است که حوضی در میانه‌اش قرار گرفته پر از آب سرد و پاهای شوهر بی‌جانش که از آب بیرون زده و تماشاگران این صحنه را به تأمل و وحشت افکنده است. تصویری استعاری از فرجام کار مردی بی‌نوا که در مسیر زندگی با ازدواجی نامتعارف، گرفتار عشق زنی از طبقات فرودست جامعه شده که به نظر می‌آید در ادامه توانسته به تدریج از جایگاه فرودستی خویش خارج شده، افسار زندگی زناشویی را در دست بگیرد و سیطره‌اش را بر تمام ارکان زندگی مرد مستولی کند.
حال این زن زیبا و آشفته را می‌بینیم که با سگ وفادارش «مومو»، بر سر جنازه نشسته و مدام با انداختن قطعات یخ، در پی سالم نگه‌داشتن بدن بی‌جان شوهر است. با آن‌که به‌مانند نمایش اول، خبری از ضیافت شبانه شوهر و پختن و سرو کردن سوپ بورش نیست اما در این نمایش، شکل دیگری از یک ضیافت برپاست که افشاگری و اغواگری بر سر جنازه شوهر را ضرورت بخشیده. نقش سگ را صابر ابر با هیبتی متفاوت بازی می‌کند و تفاوتی معنادار با نمایش اول دارد. نیم‌تنه و گردنبند طبی، بدن این حیوان زبان‌بسته را به اسارت درآورده و ناگزیر تحرک سگی چموش چون او را کاهش داده است.
این سگِ گوش به فرمان، برای صاحب خویش یخ‌ می‌شکند، گاه حتی به تماشاگران بی‌توجه حاضر در سالن بلک‌باکس باغ کتاب، چشم‌غره می‌رود و تلفن همراه‌شان را ضبط می‌کند. مومو را می‌توان انتظام‌بخش صحنه دانست و از حضورش، آرامش و هراس را توأمان دریافت کرد. برای صابر ابر در مقام بازیگر، نقش مومو درواقع چالش‌برانگیز بوده است. به هر حال بازنمایی زیست یک سگ در مکانی چون حمام که لغزنده است، در بازی صابر ابر خود را نشان داده است. او البته توانسته با مهارت و نابهنگامی از ملال و یکنواختی ساختار مونولوگی اجرا بکاهد و حضوری موثر داشته باشد.
به هر حال نباید از یاد برد که همکاری صابر ابر و الهام کردا در این سال‌ها، اغلب به اجراهای به‌یادماندنی منتهی شده و همانطور که بیان شد، تجربه نمایش «مالی سویینی» گواه این مدعاست. این دو نفر با شناختی که از یکدیگر دارند به‌راحتی می‌توانند از پس دقایق دشوار یک اجرا برآمده و کار را با مهارت به پیش ببرند. در این نمایش هم حضور این دو بازیگر به‌نوعی تکمیل‌کننده دیگری است و اجرا بدون حضور هرکدام بی‌شک خسته‌کننده و ملالت‌بار می‌شد. اما تماشای این اجرای یک‌ساعته در سالن بلک‌باکس باغ کتاب، نشان از هماهنگی خوب این دو نفر هنگام اجراپذیرکردن یک متن دشوار دارد.
درنهایت می‌توان گفت که اجرای «امشب به صرف بورش و خون به روایت نازنین»، با چرخشی که از اتمسفر اجرای اول داشته، در تلاش است بیان زنانه‌ای را از دل ادبیات مستحکم و دوران‌ساز داستایوفسکی بیرون کشیده و آن را از نو صورتبندی و روایت کند. اینجا هم تعامل با تماشاگران طبقه متوسط شهر تهران مدنظر بوده و تا حد ممکن از طریق حضور صحنه‌ای نازنین به اجرا درمی‌آید. گفتار نازنین با آن‌که گاهی گرفتار بازتولیدکردن کلیشه‌های جنسیتی «مرد قوی و ظالم و زن خوب و قربانی» است، اما تا حدودی توانسته خصلت شاعرانه و تخیل‌ورزانه زنانه را هم به نمایش گذارد و به رئالیسمی شاعرانه میدان دهد که هدف‌اش تحریک احساسات انسانی و فاصله گرفتن از لوگوس‌محوری مردانه است.
خوشبختانه این اجرا نسبت به اجرای قبلی صابر ابر، بیشتر به بدن‌مندی بازیگران گشوده است و توانسته از گفتارمحوری تا حدودی فاصله گرفته و بر بدن بازیگران تمرکز کند. به‌طور مثال زیر آب بردن سر، تجربه خفگی، حتی شلیک کردن، بر زمین افتادن و جار‌ی شدن خون، به میانجی بدن ممکن شده و فضای نمایش را تماشایی می‌کند. اما همچنان در این اجرا هم امر اجتماعی تا حدودی غایب است و نسبت اجرا با مناسبات اینجا و اکنونی ما چندان که باید، روشن نیست. این‌ها نکاتی است که می‌توان از سیاست اقتباس یزدانی‌خرم در قبال یک اثر کلاسیک ادبی پرسید و ضرورت‌ها و امکان‌های نامکشوف را پی گرفت.
نازنین داستایوفسکی برای بار دوم از طریق اجرای تئاتری معاصر ما شده و ما را خطاب کرده است. این‌که زنی فرودست به میانجی ازدواج با یک مرد به‌نسبت برخوردار، این فرصت را بیابد که از چرخه فقر خارج شده و عاملیت زنانه یابد، نکته مهمی است که در این اجرا سعی شده به نمایش گذاشته شود. راوی مردانه داستایوفسکی بدل به زنی با رفتارهای پیچیده شده، سرگذشت یک زندگی را به روایت نشسته و درنهایت چیزی که نصیب برده، تباهی است.
زندگی تراژیک این زن، سرانجام با نیستی و پوچی به اتمام می‌رسد و تو گویی راهی به رهایی و رستگاری نمی‌گشاید. روایت نازنین، روایت عاملیت و شکست توأمان یک زن در حال تغییر بوده و این سرشت‌نمای وضعیت کلی زنان در گوشه و کنار جهانی آغشته به اقتدارگرایی مردسالارانه دوران ترامپ است.

محمدحسن خدایی | منتقد تئاتر
روزنامه هم میهن

به گزارش روابط عمومی رویداد؛ در بخش خیابانی سومین جشنواره ملی تئاتر محلات؛ مریم معترف، فاتح بادپروا، بهمن صادق‌حسنی، علی‌محمد رادمنش و امیر زارع‌زاده، داوری آثار را به عهده دارند و در بخش صحنه‌ای؛ شهرام کرمی، شیوا مکینیان و رحیم نوروزی به عنوان اعضای هیات داوران معرفی شدند.

در این رویداد ملی؛ ۳۲ اثر نمایشی از شهرهای مریوان، ملایر، محلات، شاهین شهر، کمیجان، بروجرد، لاهیجان، ساوه، تهران، سنندج، اراک، همدان، اصفهان، کرمانشاه، دلیجان، دهلران، مرند، اهواز، جزیره خارک و تبریز در بخش‌های خیابانی، صحنه‌ای، آف استیج، ویژه و محلات به رقابت می‌پردازند.

سومین جشنواره ملی تئاتر محلات به دبیری میثم کرمی از ۲۳ تا ۲۶ اردیبهشت در شهرهای محلات و نیم‌ور برگزار می‌شود.

در آستانه دور دوم اجرای نمایش «کِرِشن‌دو» به نویسندگی پویا سعیدی و کارگردانی فرشید روشنی از پوستر این اثر نمایشی رونمایی شد.

به گزارش روابط عمومی این نمایش؛ دور دوم اجرای نمایش «کِرِشن‌دو» به نویسندگی پویا سعیدی و کارگردانی فرشید روشنی، از ۳۱ اردیبهشت‌ماه، ساعت ۱۹ در «خانه نمایش دا» روی صحنه خواهد رفت.

نمایش «کِرِشِن‌دو» اواخر سال گذشته در تماشاخانه هما به روی صحنه رفت و با استقبال مخاطبان و هنرمندان بسیاری مواجه شد.

این نمایش دومین همکاری مشترک پویا سعیدی و فرشید روشنی محسوب می‌شود و تهیه‌کنندگی آن بر عهده رضا سرپرست است.

پوستر این اثر نمایشی را آتوسا وکیل زاده طراحی کرده است.
در خلاصه داستان این نمایش آمده است: «در حمامِ یک خوابگاهِ دانشجویی، غریبه‌ای وارد می‌شود، پلیس می‌آید، هلیکوپتری از راه می‌رسد و سگی زوزه می‌کشد.»

در این نمایش بازیگرانی چون حامد محمودی، ماهان عبدی، محمداسلامی، محمد حیدری، علی آشمند، آبتین ضیا، پریماه شمشیری و رضا سرپرست به ایفای نقش پرداخته‌اند‌.

نمایش «کِرِشِن‌دو» از روز چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت‌ماه ساعت ۱۹ در سالن شماره ۱ خانه نمایش دا روی صحنه خواهد رفت.

دیگر عوامل این نمایش عبارتند از: طراح لباس: شیما ‌میرحمیدی، طراح صحنه و طراح نور: مهران ‌زاغری، آهنگساز: پویا ‌نوروزی، مجری طرح: عباس ‌اکبری، مدیرتولید: سایه ‌چهرچلگانی، دستیار کارگردان و برنامه ریز: سایه ‌چهرچلگانی، دستیار کارگردان و منشی صحنه: پریماه ‌شمشیری، دستیاران لباس: ماهرخ ‌ولی ‌فرد، امید امین، اتاق فرمان: آرین ‌صمدی، جانشین تولید: دانیال ‌یعقوبی، مدیر صحنه: احمد ‌طاها ‌زرگر، گروه تولید: پارسا ‌نعمتی، دکور: سامان عسگری، یحیی نام آور، بهمن سلطانی، دستیار طراح نور: مهدی خلج، دستیار طراح صحنه: مانی ‌دهقان، نکیسا راستین، گرافیک و ساخت محتوای تصویری: آتوسا وکیل‌زاده، مدیر روابط عمومی و مشاور رسانه‌ای: فرانک قنبری

علاقه‌مندان برای تهیه بلیت می‌توانند از امروز ۲۰ اردیبهشت‌ماه به سایت تیوال مراجعه کنند.

کورش سلیمانی کارگردان نمایش «شک (یک تمثیل)» که در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است در گفتگو با خبرنگار مهر درباره فرایند شکل‌گیری نمایش و ارتباط آن با فیلم اقتباسی از این نمایشنامه گفت: من فیلم «شک» را تا اجرای پانزدهم عامدانه ندیده بودم، نمی‌خواستم ناخودآگاه تأثیری بر اجرا بگذارد. نمایشنامه را خواندم و آن را انتخاب کردم. فیلم را هم کامل ندیدم و تنها چند دقیقه از آن را برای رفع ابهامات متن مشاهده کردم.

وی افزود: در فرایند تولید این اثر نمایشی، همان‌طور که گفتم، فیلم اقتباسی که سال‌ها پیش ساخته شده با همه زیبایی و اهمیتش، نقشی در شکل‌گیری اجرا نداشته است. هر متنی از زاویه دید کارگردان و تیم اجرایی خلق می‌شود. این متن را مثل هر متن دیگری که ویژگی‌های مناسبی دارد، خواندم؛ هم از لحاظ فرم و هم از نظر محتوا و مفاهیم، مرا ترغیب به کار کرد.

این کارگردان درباره موضوع ایمان در نمایش و دغدغه‌های شخصی‌اش در این زمینه تصریح کرد: موضوع ایمان، موضوع امروز نیست. بشر تا آنجایی که تاریخ به ما می‌گوید، همواره با مسئله ایمان و دین درگیر بوده و این موضوع برای عده‌ای از افراد دغدغه‌ای جدی بوده است. حتی بسیاری از کسانی که دین‌دار نیستند، ایمان برایشان مسئله‌ای جدی است، زیرا ایمان به ذات انسان بازمی‌گردد و برای من نیز موضوعی مهم بود.

وی با اشاره به تفاوت نگاه‌ها به دین در این اثر یادآور شد: آنچه در این نمایش برای من اهمیت داشت، نوع نگاه‌های مختلف به دین بود. در این نمایش ۲ نوع نگاه متفاوت به دین وجود دارد؛ یکی نگاه خشک و سنتی و دیگری نگاهی منعطف‌تر که کلیسا را به مردم‌دار شدن دعوت می‌کند. به نوعی تقابل میان ۲ دیدگاه سنتی و منعطف به تصویر کشیده شده است.

سلیمانی درباره درک متون با زمینه‌های فرهنگی متفاوت توضیح داد: همان‌طور که نمایشنامه بیان می‌کند، «شک» به مثابه یک تمثیل است و در اینجا موقعیت و داستان بهانه‌ای برای شکل‌گیری گفتگو است. به عبارتی، گاهی اوقات نمی‌توان حق را کاملاً به یک جناح داد. این موضوع در نمایش نیز جاری است، به‌گونه‌ای که نمی‌توان حق را تنها به یک طرف ماجرا داد. نگاه دُگم تنها در مسائل دینی نیست، بلکه در مباحث روشنفکری و حتی زندگی روزمره نیز وجود دارد. شاید باید بپذیریم که آنچه ما فکر می‌کنیم، گاهی حقیقت محض نیست.

این کارگردان در ارزیابی استقبال مخاطبان از نمایش باوجود سنگینی متن گفت: واقعیت این است که هر سال هنگام اجرای اثر جدید به این فکر می‌کنم که آیا مخاطبان بازهم استقبال خواهند کرد؟ این بار کار بسیار سخت‌تر بود، زیرا نمایش متن سنگینی داشت. با این حال، بارها از مخاطبان شنیدم که تا ساعت‌ها و حتی روزها به نمایش ما فکر کرده‌اند. باید گفت استقبال مخاطب غالباً به نحوه ارائه و کیفیت اثر بستگی دارد و من این موفقیت را حاصل همدلی و جدیت گروه می‌دانم. نمایشنامه سخنی انسانی داشت که هم برای گروه اجرایی و هم برای مخاطب جذاب بود.

وی افزود: در این تجربه اجرایی، بار دیگر متوجه شدم که مخاطبان ما بسیار صبور و دقیق هستند و تشنه نمایشنامه‌های تفکربرانگیز. متأسفانه ما خودمان سطح تئاتر را کاهش داده‌ایم و تصور می‌کنیم که مخاطب حوصله آثار تفکربرانگیز را ندارد درحالی‌که تئاتر کشور ظرفیت بالایی دارد. باید باور کنیم که اگر تئاتر به سمت کیفیت حرکت کند، قطعاً مخاطب خواهد داشت. استقبال از نمایشی چون «شک» نشان‌دهنده علاقه‌ تماشاگران به چنین آثاری است. همواره تئاتر را به بازاری تشبیه کرده‌ام که برای موفقیت، باید کالایی باکیفیت ارائه کرد. کاهش سطح کیفی آثار به فعالان تئاتر برمی‌گردد.

سلیمانی ضمن تشکر از مخاطبان نمایش بیان کرد: از تماشاگران این نمایش بسیار سپاسگزارم که پس از اجرا به ما مراجعه می‌کنند و با انرژی مثبت‌شان خستگی چند ماه تمرین را از بین می‌برند. خوشحالم که چنین مخاطبان فهیمی داریم. باید بگویم که ما از طیف‌های مختلفی مخاطب داریم؛ از جوانان و سالمندان گرفته تا دانش‌آموختگان رشته‌های علمی مختلف که همگی بازخورد مطلوبی نسبت به نمایش داشتند.

وی در پایان یادآور شد: خوشبختانه کار کردن روی متون تفکر برانگیز آن‌قدرها هم راه رفتن بر لبه تیغ نیست. من اساساً تئاتر را وسیله‌ای برای تفکر می‌دانم و این در تاریخ ادبیات نمایشی کاملاً ملموس است. اگر مروری داشته باشیم، درمی‌یابیم که مگر جز این است که تئاتر برای اندیشیدن است؟ البته که گونه‌هایی از نمایش برای تفریح و سرگرمی وجود دارند و جامعه نیز به آنها نیازمند است، اما نباید صرفاً به آنها پرداخت، آن هم با رویکردهای مبتذل و بدون توجه به هنر. هنر یعنی چه؟ یعنی انتقال مفهوم به زیباترین شکل ممکن. اگر به شعر کلاسیک خودمان نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که چگونه اندیشه با زیباترین شکل ممکن انتقال می‌یابد. پس شکل‌گیری یک اثر هنری وابسته به اندیشه و زیبایی‌شناسی است. اگر به یکی از این ۲ جنبه کم‌توجهی شود، نتیجه مطلوبی حاصل نخواهد شد. تئاتری که فاقد اندیشه باشد، تئاتر نیست.

نمایش «شک (یک تمثیل)» به نویسندگی جان پاتریک شنلی و کارگردانی کورش سلیمانی از از ۱۷ فروردین روی صحنه سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر رفته است و تا ۱۹ اردیبهشت ساعت ۲۱ اجرا می‌شود.

رؤیا افشار، بهنام تشکر، ویدا جوان و ساناز نجفی گروه بازیگران این پروژه نمایشی را تشکیل می‌دهند.

نمایش «کارنامه بنداربیدخش» به کارگردانی مشترک ساناز پوردشتی و مهدی وحیدروش تا ۲۶ اردیبهشت به اجراهای خود در کارگاه نمایش مجموعه تئاتر شهر ادامه می‌دهد.

نمایش «کارنامه بنداربیدخش» نوشته بهرام بیضایی، تهیه‌کنندگی سجاد افشاریان و کارگردانی مشترک ساناز پوردشتی و مهدی وحیدروش در کارگاه نمایش مجموعه تئاتر شهر تا ۲۶ اردیبهشت به اجراهای خود ادامه می‌دهد.

«کارنامه بنداربیدخش» قرار بود تا ۱۷ اردیبهشت روی صحنه باشد اما به دلیل استقبال مخاطبان اجراهای این نمایش تمدید شد.

حسن فضلی و مهدی وحیدروش بازیگران این اثر نمایشی هستند.

فروش بلیت «کارنامه بنداربیدخش» از طریق سایت تیوال انجام می‌شود.

- عکس از رضا جاویدی است.

نمایش «پینوکیو» به کارگردانی داود زارع که قرار بود تا ۱۹ اردیبهشت ماه در تالار هنر اجرا داشته باشد در پی استقبال مخاطبان تا ۲۶ اردیبهشت ماه روی صحنه می‌ماند.
این نمایش که به نویسندگی سو آرِنگو و کارگردانی داود زارع از تاریخ ۲۰ فروردین اجرای خود را در تالار هنر آغاز کرده، تاکنون بیش از ۲۰ اجرا داشته و میزبان بیش از ۳۵۰۰ تماشاگر بوده است.
بازیگران این نمایش علیرضا دری، نرگس ‌اصغری، ماهانا خوشنویسان، ملیسا رجایی، آوا رحمانی، الینا رحیمی، آسمان رحیمی‌پور، محدثه رستمی‌فر، نفس رستمی‌فر، آبتین شریفی، آناهیتا شیدا، آیلین غریبی، کیان فراهانی، مانلی کشاورزی، آیشن گل‌نژاد، نیکان محمد، محمدطاها موسوی و نیلیا سادات میری‌زرندی هستند.
علاقه‌مندان می‌توانند تا ۲۶ اردیبهشت با مراجعه به سایت‌ تیوال نسبت به تهیه بلیت اقدام کنند.

نمایش «آشپزخانه و متعلقات» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی شهره ‌سلطانی در روزهای پنج‌شنبه ۱۸ اردیبهشت و جمعه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴ در ساعت‌های ۱۷ و ۱۹ در سالن استاد فرهاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه خواهد رفت.
به گزارش مشاور رسانه‌ای پروژه، نمایش «آشپزخانه و متعلقات» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی شهره ‌سلطانی که از ۲۱ فروردین ۱۴۰۴ با استقبال مخاطبان در سالن استاد فرهاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفته است، در پایان هفته اجرای ویژه خواهد داشت.
«آشپزخانه و متعلقات» در روزهای پنج‌شنبه ۱۸ اردیبهشت و جمعه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۴ در ساعت‌های ۱۷ و ۱۹ روی صحنه خواهد رفت.
این نمایشنامه به نویسندگی انیس ژاوی، ژان پیر بکری و ترجمه نگار یونس‌زاده یک درام کمدی است که (به ترتیب ورود به صحنه) بهروز پناهنده، مهرداد ضیایی، کمند امیرسلیمانی، شهره سلطانی، شهروز دل‌افکار در آن به ایفای نقش می‌پردازند.
در خلاصه داستان نمایش «آشپزخانه و متعلقات» آمده است: «یک مهمانی دوستانه همراه با چالش‌ها‌ی روانشناسانه…»
مدیر تولید: علی ‌اکباتانی، مجری طرح: نیلموتی، دستیار کارگردان و برنامه ریز: کهرام ‌تاراج، گروه کارگردانی: اشکان ‌میرچی، امیرمحمد ‌بحیرایی، منشی صحنه: زهرا ‌رشنین، مدیر صحنه: محمد علی حسینی، دستیاران صحنه: آرمین حیدری، آرین ‌عزیزاللهی، طراح صحنه: شیوا حسینی، ساخت دکور: حمیدرضا جهانگیری، طراح لباس: سوسن سلطانی، دستیار لباس: راتا سلطانی، پرنیا یاراحمدی، طراح نور: مقداد ‌صفری، طراح گریم: جلال امیری مرند، طراح تبلیغات و گرافیست: علی ‌زندیه، خواننده: بهجت ‌توجه، نوازنده: محسن ‌فرد، تصویربردار و تدوینگر: مصطفی ‌فراهانی، مشاور رسانه‌ای: علی ‌کیهانی، عکاس: رضا ‌جاویدی، عکاس پشت صحنه: معصومه ‌اکرامی دیگر عوامل این اثر نمایشی هستند.

پیش‌فروش بلیت‌ اجراهای پایانی این نمایش در سایت تیوال در دسترس علاقه‌مندان است.

انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران تئاتر، فراخوان بیست و چهارمین مسابقه مطبوعاتی سالیانه خود را منتشر کرد.
بر اساس اعلام این انجمن، علاقمندان و فعالان عرصه مطبوعات، سایت‌ها و خبرگزاری‌ها در حوزه تئاتر می‌توانند همچون دوره‌های پیشین، آثار خود را در بخش‌های: گزارش، گفت‌وگو، یادداشت، نقد، مقاله، ترجمه و عکس به نشانی پستی این انجمن: تهران، صندوق پستی ۱۶۴- ۱۵۸۷۵ (آقای محمدرسول صادقی) ارسال کنند.
از متقاضیان شرکت در این مسابقه تقاضا می‌شود که ابتدا فرم مربوطه را که در پایان این فراخوان آمده است، تکمیل و سپس با پیوست کردن آثار خود، داخل یک پاکت و با درج مشخصات فردی، نشانی کامل محل سکونت، تلفن‌های ثابت و همراه و همچنین نشانی پست الکترونیک(ایمیل) بر روی آن، برای این انجمن ارسال کنند. لازم به ذکر است آثار متقاضیانی که فرم شرکت در مسابقه را پر نکرده باشند از فرایند مسابقه کنار گذاشته می شوند.

توجه به چند نکته درباره مقررات این مسابقه ضروری است:    
۱) چارچوب این مسابقه صرفاً تئاتر است؛ بنابراین متقاضیان از ارسال آثار نوشتاری خود در دیگر عرصه‌های هنری پرهیز کنند.
۲) مطالب ارسال‌ شده فاقد نام از سوی فعالان رسانه‌ای که در سایت‌ها و خبرگزاری‌ها مشغول به کار هستند باید حتماً به امضا و تایید سردبیر یا دبیرگروه فرهنگی و هنری رسیده و نامه تائیدیه آن نیز به مطالب ارسالی ضمیمه شود.(از زدن مهر و امضاء روی پرینت آثار ارسالی خودداری شود.)
۳) مهلت ارسال آثار متقاضیان تا پایان وقت اداری ۳۱ خرداد ۱۴۰۴ است.
۴) آثار متقاضی شرکت در این مسابقه حتماً باید در طول سال ۱۴۰۳ منتشر و نام نویسنده آن درج شده باشد.
۵) آثاری که فاقد نام و یا دارای نامِ مستعار باشند، مورد قبول دبیرخانه مسابقه نیست.
۶) حداکثر ارائه اثر متقاضیان شرکت در مسابقه، در هر بخش‌‌، تنها سه اثر و به انتخاب متقاضی خواهد بود؛ بدیهی است در صورت ارائه آثار بیش از تعداد درخواستی، این حق برای دبیرخانه مسابقه محفوظ است که به دلخواه دست به حذف آثار ارسالی بزند.
۷) دبیرخانه مسابقه تنها اصل یا کپی با کیفیت مطلوب مطالب را در قطع A۴یا A۳ خواهد پذیرفت؛ بر همین اساس متقاضیان از ارسال نسخه کامل نشریات و صفحات اضافی خودداری فرمایند.
۸) مطالب ارسالی متقاضیان به هیچ ‌وجه باز پس داده نخواهد شد.
۹) انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران تئاتر هیچ گونه مسئولیتی در قبال مالکیت حقوقی آثار ارسالی ندارد و مسئولیت آن به عهده متقاضیان شرکت در مسابقه خواهد بود.
۱۰) عکاسان محترم نیازی به پر کردن فرم مسابقه که در پایان فراخوان آمده است، ندارند و تنها کافی است آثار خود را به دلخواه (رنگی یا سیاه و سفید) و در قطع ۱۵/۱۹× ۱۳ (چاپ‌شده فول فریم) به دبیرخانه مسابقه ارسال کنند. تقاضا می‌شود متقاضیان شرکت در بخش عکس از پشت‌نویسی و ذکر نام خود در پشت عکس‌ها خودداری کرده و ‌توجه داشته باشند که عکس‌های ارسالی آنها باید بر اساس کاربردهای رسانه‌ای بوده و حتماً از اجراها و نمایش‌های روی صحنه رفته در طول سال ۱۴۰۳ باشد؛ بدیهی است ارسال آثار از طریق پست الکترونیک(ایمیل) یا لوح فشره(CD) و یا فایل(فِلَش) مورد قبول نیست و تعداد عکس‌های ارسالی نیز نباید از چهار قطعه تجاوز ‌کند. همچنین عکس‌های ترمیم شده، فتوشاپی و یا دستکاری شده با هوش مصنوعی مورد قبول دبیرخانه مسابقه نیست.
قابل ذکر است در این مسابقه عکس‌های ارسالی، علاوه بر وجوه زیبایی‌شناسی هنر عکاسی و ارتباط آن با هنر تئاتر، از منظر کاربردهای رسانه‌ای و مطبوعاتی قضاوت می‌شوند. این مسابقه جایزه تک عکس ندارد و مجموع آثار رسیده از هر متقاضی داوری خواهد شد.
۱۱) متقاضیان علاوه بر پر کردن فرم شرکت در مسابقه، باید حتماً با الصاق برگه تعیین گرایش، دبیرخانه انجمن را در تقسیم صحیح مطالب یاری کنند؛ به طور مثال اگر اثری متقاضی حضور در بخش "نقد" است، بر روی برگه الصاقی کلمه "نقد" درج شود؛ بدیهی است در صورت عدم رعایت این بند، دبیرخانه انجمن مجاز به تفکیک آثار در گرایش های مختلف است و اعتراض وارد نیست.
۱۲) در بخش ترجمه آثاری مورد قبول است که در رسانه های مکتوب یا مجازی با نام صاحب اثر منتشر شده باشد.
۱۳) اصل مطالبی که در بخش ترجمه شرکت می‌کنند حتماً باید به پیوست مطلب اصلی که ترجمه از روی آن صورت گرفته، ارائه شود. (منظور ارائه متن ترجمه شده یا فارسی همراه با متن اصلی یا انگلیسی است.)
۱۴) حضور حداقل ۶ اثر و یا شرکت کننده، کفِ مورد قبول آثار برای آغاز رقابت در هر بخش محسوب می‌شود. به طور مثال برای آغاز فرایند رقابت در بخش یادداشت، حضور ۶ اثر یا ۶ متقاضی، رقابت را شکل می‌دهد.
۱۵) در بخش گفت و گو، منظور از گفت و گو، شکل گیری فرآیند پرسش و پاسخ توسط مصاحبه‌ کننده و مصاحبه شونده است؛ بنابراین میزگردها و گفت‌وگوهای خبری مد نظر نیست.
۱۶) بخش مقاله شامل مطالبی است که جنبه ژورنالیستی، علمی، پژوهشی، تحقیقی و تحلیلی در حوزه تئاتر داشته باشد.
۱۷) اعلام نتایج قطعی این مسابقه، پس از انجام فرایند داوری از طریق رسانه‌ها اعلام خواهد بود.
۱۸) علاقه‌مندان به منظور کسب اطلاع بیشتر می‌توانند در روزها و ساعات اداری با شماره تلفن‌ ۰۹۳۷۳۸۰۵۳۹۰ (خانم زهره فضلی) تماس بگیرند.

» برای مشاهده فراخوان لطفا اینجا را کلیک نمایید.

نمایش تک‌نفره «مستطیل» به نویسندگی و طراحی و کارگردانی صحرا رمضانیان؛ اجرایی است که میان هذیان تئاتری و روان‌کاوی، در قالبی بصری و مینی‌مالیستی، در نوسان است. این اثر که زمان آن از ۳۷ دقیقه فراتر نمی‌رود، تصویر قهرمان در حافظه فرهنگی را به چالش می‌کشد؛ با احضار شخصیت دن‌کیشوت، نه در بستر تاریخی‌اش، بلکه در قالبی نمادین و امروزی که مفاهیم نجات و رهایی را در جهان پساحقیقت بازتعریف می‌کند.
در «مستطیل» دن‌کیشوت نه آن سلحشور آسیاب‌ستیز، بلکه فردی زخم‌خورده و سرگردان است که در جلسات انرژی‌درمانی، غرق در شعارهای توسعه فردی و معنویت بازاری، حضور دارد. مربی معنوی- که به‌صورت فیزیکی غایب اما به‌مثابه صدایی درونی حاضر است- بازتابی از گفتمان رایج عصر ماست: وعده‌های رهایی روح، که در عمل تنها بر انزوای روانی می‌افزایند. قهرمان، با نوعی هم‌ذات‌پنداری درونی، خود را به این گفتار می‌سپارد؛ تلاشی نومیدانه برای چنگ زدن به تصویری  قهرمانانه در زمانه  فریب  و فروپاشی.
نمایش بر فیزیک بازیگر استوار است؛ میان تکرار، هذیان کلامی و حرکت‌هایی گاه بی‌هدف، که به جای روایت، بیشتر افشاگری‌اند. چهره بازیگر بی‌حالت است؛ گویی این بی‌تفاوتی چهره، تجسم گسست درون و بیرون باشد. در اینجا بدن، ابزار بازنمایی نیست؛ بلکه ابزاری است برای عریانی روان. بدنی که بین فروپاشی و تشویش، مدام در رفت‌وآمد است؛ همراه با جملاتی پاره‌پاره به زبان فارسی که بیشتر ناله‌اند تا کلام - پژواکی از گسست درونی که از زمینه روانی‌اش جداشدنی نیست.
با وجود عناصر ساده صحنه، نمایش فضایی چندلایه و پیچیده می‌سازد: پارچه‌ای سفید که در ابتدا همچون پرده‌ای برای نمایش عمل می‌کند، به تدریج بدل می‌شود به سطحی برای سایه‌های درهم‌شکسته و در پایان، بازتابی از فقدانی نامکشوف. نور و موسیقی نه فقط همراه، بلکه شریک فعال اجرا هستند. آنها فضای روانی فروپاشی را می‌سازند. زبان فارسی-  برای مخاطب نامفهوم - همانند نیایشی آیینی و بی‌قرار شنیده می‌شود؛ فریادی در خلأ، یا  ضجه‌ای برای بی‌نامی.
در «مستطیل» با قهرمان سنتی مواجه نیستیم، بلکه با شخصیتی فروپاشیده روبروییم که مخاطب را گاه دوست و گاه دشمن می‌بیند. در لحظاتی مکرر، این دن‌کیشوت معاصر با لحنی سرزنش‌گر به مخاطب خطاب می‌کند، گویی آنان را شاهد مستقیم سقوط خویش می‌داند. این بازی دوسویه اجرا و دریافت، آگاهی‌ای تند و صریح از نقش متناقض تماشاگر می‌آفریند: تماشاگری که گاه برای توهم کف می‌زند، و گاه در برابر فروپاشی، تنها سکوت می‌کند.
نمایش در اوج تمام نمی‌شود و اساسا نقطه اوجی در نمایش وجود ندارد. دن‌کیشوت نوین نه شکست می‌خورد و نه می‌جنگد؛ او خواستار حذف خود است. اوج نمایش از جنس وجودی نوعی درهم‌ریختگی معنا که اسطوره قهرمان را واژگون می‌کند و تئاتر را نه صحنه‌ای برای نمایش هویت، که مجالی برای مواجهه بی‌واسطه با خویشتن تعریف می‌کند.
مستطیل، اثری است جسور در طرح پرسش‌هایی عمیق، با زبانی فشرده و فرمی چالشی. اجرایی است که اسطوره را از درون می‌تراشد و به تئاتر به‌مثابه هنری برای برهنگی روان و حقیقت‌بخشی دردناک می‌نگرد. مونودرامی که قهرمانش هم قربانی است و هم عامل و صحنه‌اش آیینه‌ای است برای حقیقتی که تماشاگر نمی‌تواند  از آن  بگریزد.

روزنامه اعتماد
۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴

نشست نقد و بررسی کتاب تئاتر و اسلام عصر شنبه ۱۵ اردیبهشت در سالن استاد طاهره صفارزاده حوزه هنری برگزار شد. در این نشست که با حضور پژوهشگران و هنرمندان عرصه تئاتر همراه بود، پروفسور ماروین کارلسن، نویسنده کتاب، از طریق تماس تصویری شرکت کرد. ترجمه گفت‌وگوهای جلسه را مهدی چاوش‌ور، مترجم اثر، بر عهده داشت و اجرای نشست را زینب غضنفری انجام داد.

کتاب تئاتر و اسلام اثری پژوهشی است که به بررسی تعامل میان هنر نمایش و فرهنگ اسلامی در دوره‌های مختلف تاریخی می‌پردازد. این کتاب با ترجمه مهدی چاوش‌ور منتشر شده و محور گفت‌وگوهای این نشست بود.

در ابتدای نشست، نصرالله قادری با اشاره به دیدگاه برخی نظریه‌پردازان غربی که اسلام را مخالف تئاتر می‌دانند، پرسشی درباره نسبت دین اسلام و هنر نمایش مطرح کرد. او گفت: «چطور ممکن است دینی که در کتاب خود انسان را به تفکر دعوت می‌کند، با هنری که بر دیالوگ و اندیشه بنا شده، ناسازگار باشد؟»
کارلسن در پاسخ تأکید کرد که مخالفت با تئاتر صرفاً مختص اسلام نیست و در همه ادیان چنین دیدگاه‌هایی وجود داشته است. به گفته او، در میان شیعیان علاقه بیشتری به هنرهای نمایشی دیده می‌شود و پیشینه تعزیه این موضوع را تأیید می‌کند.

غلامحسین دولت‌آبادی در ادامه بحث، با اشاره به دوره صفویه و ارتباطات گسترده آن دوره با غرب، مسئله تأثیرپذیری هنر نمایش در ایران از فرهنگ غرب را مطرح کرد. او گفت: «به نظر من پیشینه تئاتر در اسلام، به‌ویژه در ایران، تحت تأثیر تئاتر غربی قرار گرفته است.»
کارلسن در پاسخ گفت که کشورهای مختلف اشکال هنری خود را به شیوه‌های گوناگون گسترش داده‌اند و داستان‌گویی در جوامع مختلف، شکل‌های متفاوتی داشته است. او افزود: «تأثیرپذیری متقابل امری طبیعی است و تقلید، یکی از پایه‌های قصه‌گویی است. با این حال، شواهد نشان می‌دهد تعزیه و آیین‌های مشابه، صدها سال در فرهنگ‌ها و ادیان مختلف جریان داشته‌اند و دلیلی وجود ندارد که تصور کنیم این روایت‌ها صرفاً وام‌گرفته از غرب بوده‌اند.»

سپس صادق رشیدی با طرح پرسشی درباره رویکرد کتاب، گفت: «آیا کتاب شما ادامه سنت شرق‌شناسی است؟ به نظر می‌رسد چنین رویکردی در آن دیده می‌شود. از سوی دیگر، سنت‌های نمایشی ریشه در فرهنگ مردمی دارند و هیچ‌گاه برای تولید نمایش خلق نشده‌اند. تعزیه هم بیشتر در خدمت قدرت قرار گرفته تا توسعه تئاتر. آیا شما تاریخ نوشته‌اید یا رابطه تئاتر و اسلام را معنا کرده‌اید؟»
کارلسن در پاسخ گفت: «امیدوارم این کتاب ادامه شرق‌شناسی نباشد، بلکه چالشی برای آن باشد. تلاشم این بوده که نگاه یک‌سویه شرق‌شناسان را بازبینی کنم و روایتی تازه ارائه دهم.»

نشست با ادامه گفت‌وگو میان حاضران و نویسنده ادامه یافت و در پایان، مجری نشست از مهمانان و مخاطبان تشکر کرد. این نشست فرصتی برای بررسی ابعاد تاریخی، فرهنگی و فلسفی نسبت میان تئاتر و آموزه‌های اسلامی بود.