عقل زنانه در برابر ناعقلانیت
مردانه.
••••••••••••••••••••••••
(محسن خیمه دوز_ منتقد و پژوهشگر)
*
«پیتر شفر» در سال ۱۹۶۲ نمایشنامهای مینویسد با نام Public Eye مربوط به جدالهای زن و شوهری که به آستانۀ ویرانی و شک رسیدهاند. ویرانیِ حسِ زن به مرد، و شکِ آزاردهنده مرد به زن.
زن (بلیندا، با بازی مریم داننده) میخواهد مسأله را حل کند (عقلانی فکر میکند)، شوهر (چارلز سیدلی، با بازی مسعود میرطاهری) اما میخواهد به شکاکیتاش جواب بدهد و این کار را قلدرمآبانه و با روش ناظم مدرسهای انجام میدهد (ناعقلانی فکر میکند).
کاراگاهی خل و چل (جولیان کریستوفورو، با بازی
... دیدن ادامه ››
وحید آقاپور)، مأمور تعقیب زن میشود، زن هم به فردی خل و چل رابطه عاطفی پیدا میکند.
نقطهعطف نمایش، زمان رویارویی هر سه نفر است وقتی که شوهر و زن میفهمند این دو «خل و چل» در واقع یک نفرند. اوج طنز و درام در این نمایشنامه در همین نقطه است. «پیتر شفر» ۱۰ سال بعد (۱۹۷۲) همین نمایشنامه را با نام Follow Me به یک فیلم سینمایی تبدیل کرد که آن را «کارول رید» کارگردانی کرد.
نام اجرای فعلی این نمایش در تالار مولوی (به کارگردانی کورش سلیمانی) از نام سینماییاش گرفته شده که گویا جذابیّت و معنایِ امروزیناش بیشتر است.
نمایش «فالو می» جدا از این که متن خوبی را برای اجرا انتخاب کرده، از بازیگران خوب، طراحی صحنه خوب، طراحی لباس خوب و طراحی نور خوب هم برخوردار است.
نمایش موفق شده طنزِ درونیِ متن را بدون درافتادن به دامِ لودگیِ بازارپسند و عامهپسند به صحنه بیاورد. و این از ویژگیهای این نمایش است که در آشفتهبازازِ تاترِ امروزِ ایران، یک امتیاز محسوب میشود.
در انتها، این راهحلِ ابداعیِ «پیتر شفر» است که از زبانِ «کاراگاه»، ولی در راستای «عقلِ زنانه»، موفق به حل مسأله زن و شوهر میشود. راهحلی به ظاهر طنز و آیرونیک، ولی در محتوا عقلانی، انسانی و راهگشا.
با آنکه از متن اصلیِ نمایشنامه، بخشهایی حذف شده، اما این حذف، نه تنها به اجرای نمایش لطمهای نزده بلکه آن را طوری خلاصه کرده که درام برای بیننده ایرانی و معاصر، دیدنیتر شده است.
**